Krople nawilżające do oczu
Powierzchnia oka jest pokryta cienkim filmem łzowym, którego grubość waha się od ok.6-10mikrometrów.
Film łzowy składa się z 3 warstw:
- Warstwa tłuszczowa – najbardziej zewnętrzna, wydzielana przez gruczoły Meiboma znajdujące się w powiekach. Ruch powieki podczas mrugania pomaga w uwalnianiu lipidowej wydzieliny gruczołów co wpływa na ich zawartość w filmie łzowym. Obecność warstwy lipidowej chroni przed nadmiernym parowaniem oraz ułatwia rozprowadzenie go po powierzchni oka.
- Warstwa wodna – stanowi ok.98% grubości filmu łzowego, utworzona jest z wydzieliny gruczołów łzowych. Odpowiada za dostarczanie tlenu do nabłonka rogówki, eliminuje mikro nieregularności przedniej powierzchni, posiada właściwości przeciwbakteryjne oraz pomaga w eliminacji zanieczyszczeń.
- Warstwa mucynowa – wewnętrzna, jej główną składową są mucyny produkowane przez wyspecjalizowane komórki spojówki tzw. komórki kubkowe oraz gruczoły łzowe. Jej podstawową funkcją jest ułatwienie rozprowadzania warstwy wodnej na powierzchni oka oraz jej nawilżenie i wygładzenie.
Na właściwości oraz jakość filmu łzowego wpływ ma wiele czynników m.in. prawidłowa budowa i funkcja powiek, gruczołów Meiboma, gruczołów łzowych, rogówki, choroby układowe np. zespół Sjogrena, prawidłowe funkcjonowanie układu hormonalnego i nerwowego, leki , noszenie soczewek kontaktowych, praca przy komputerze i inne.
Podstawową metodą leczenia zespołu suchego oka jest stosowanie substancji nawilżających , które mają niejako naśladować naturalny film łzowy.
Wśród preparatów tzw. sztucznych łez wyróżniamy: krople wodne, lubrykanty, krople lipidowe, żele, wiskoelastyki.
Krople nawilżające do oczu
Jak działają krople nawilżające do oczu?
Najbardziej popularnym składnikiem preparatów nawilżających jest hialuraonian sodu który naturalnie wstępuje na powierzchni oka. Ze względu na swoją budowę spiralną wiąże i zatrzymuje wodę w ilości kilkukrotnie większej od własnej masy. Jego ważną właściwością jest tez stosunkowo duża lepkość co wydłuża kontakt preparatu z powierzchnią oka .
Ponadto często wykorzystywane są dodatkowe substancje o działaniu nawilżającym tj.:
- Dekspantenol, który wpływa na prawidłową regenerację nabłonka rogówki
- Trehaloza – jest dwucukrem, składającym się z dwóch cząsteczek glukozy. Wiążę wodę zapewniając nawilżenie oraz posiada właściwości antyoksydacyjne i wpływa na integralność struktur komórkowych.
- Heparyna przyspiesza regenerację podrażnionej rogówki i spojówki. Bardzo dobrze wiąże wodę i wykazuje długotrwałe działanie.
- Kwas poliakrylowy – główny składnik hydrożeli, posiada długi czas kontaktu z rogówką.
A także glikol propylenowy, alkohol poliwinylowy, pochodne celulozy, ektoina.
Zwracając uwagę na skład kropli musimy pamiętać o konserwantach i wybierać krople wolne od tych substancji. Dlaczego jest to ważne? Konserwanty, niszczą błony komórkowe bakterii dzięki temu utrzymując sterylności kropli. Jednocześnie wywierają destrukcyjny wpływ na błony komórkowe struktur oka. Aktualnie konserwanty są coraz rzadziej stosowane z powodu coraz powszechniejszego stosowania jednodawkowych pojemniczków tzw. minimsów oraz specjalnie zaprojektowanych butelek z systemem dozowania typu Comod lub systemem wyjaławiającym Abak.
Najczęściej stosowanymi konserwantami są:
- chlorek benzalkonium (BAK)
- chlorek polidronium (Polyquad)
- cetrimid
Jak prawidłowo stosować krople?
- Umyj ręce
- Lekko przechyl głowę do tyłu, popatrz w górę i lekko odciągnij dolną powiekę
- Podaj kroplę do worka spojówkowego starając się nie dotykać rzęs ani oka
- Zamknij oko, delikatnie uciśnij wewnętrzny kącik przez ok. 60sekund
Leczenie zachowawcze suchego oka
Pamiętajmy że właściwy skład i struktura filmu łzowego są podstawa zdrowych oczu i dobrego widzenia.